Các chất thải phóng xạ sinh ra từ nhiều nguồn khác nhau. Phần lớn chất thải có nguồn gốc từ chu trình nhiên liệu hạt nhân và tái chế vũ khí hạt nhân. Những nguồn khác có thể là do chất thải y học và công nghiệp, hoặc các loại vật liệu phóng xạ tự nhiên (NORM) được tích tụ do việc chế biến hoặc tiêu thụ than, dầu, khí đốt và một vài loại khoáng sản. ( Có thể bạn quan tâm : xử lý nước thải công nghiệp )
- Các loại chất phóng xạ trong tự nhiên: các chất chứa phóng xạ tự nhiên được gọi là NORM. Sau khi được xử lý bởi con người khiến cho tính phóng xạ cúa chúng lộ ra hoặc tích tụ (như quá trình khai thác mỏ đưa than lên bề mặt hoặc đốt để tạo ra tro cô đặc), chúng sẽ trở thành chất phóng xạ tự nhiên được tăng cường bởi công nghệ. Rất nhiều loại chất thải này là vật liệu phóng xạ hạt anpha sinh từ chuỗi phân rã của urani và thori. ( Tìm hiểu thêm : xử lý nước thải bằng giá thể di động )
- Chất thải tàn dư: các hoạt động lịch sử liên quan đến công nghiệp radi, khai thác urani, và các chương trình quân sự, vì vậy có rất nhiều khu vực có chứa hoặc là bị ô nhiễm phóng xạ. Các hóa chất độc hại được sử dụng trong chiến tranh còn sót lại cũng chứa các chất phóng xạ nguy hiểm.
- Chất thải phóng xạ trong y tế: thường chứa các tác nhân giải phóng hạt beta và tia gamma. Chúng có thể được chia thành hai nhóm chính. Trong y học hạt nhân chẩn đoán, một lượng lớn tác nhân giải phóng gamma có thời gian sống ngắn như techneti-99m được sử dụng. Đa số chúng có thể được xử lý bằng cách để yên cho chúng phân rã trong một khoảng thời gian ngắn trước khi xử lý như chất thải thông thường. Các loại chất phóng xạ này dùng trong việc điều trị các căn bệnh có mức độ nguy hiểm cao.
- Trong công nghiệp: các chất thải có nguồn gốc từ công nghiệp có thể chứa các tác nhân phóng xạ như anpha, beta, nơtron hoặc gamma. Tác nhân phóng xạ gamma được sử dụng trong chụp X quang trong khi đó thì nguồn giải phóng nơtron được sử dụng trong nhiều ứng dụng, chẳng hạn như trong quá trình logging giếng dầu.
- Than đá: có chứa một lượng nhỏ phóng xạ urani, bari, thori và kali, nhưng, trong trường hợp của than tinh khiết, nồng độ trung bình của những nguyên tố này nhỏ hơn nhiều so với trong vỏ Trái Đất. Các địa tầng xung quanh, nếu là đá phiến sét hoặc bột kết, thường chứa phóng xạ nhiều hơn một chút so với trung bình và điều này cũng có thể thấy được trong thành phần tro của các loại than 'bẩn'.
- Dầu khí: Cặn dư từ ngành công nghiệp dầu khí thường chứa radi và các sản phẩm phân rã của nó. Lượng sulfat từ giếng dầu thường giàu radi, trong khi đó nước, dầu và khí đốt từ giếng thường chứa radon. Radon phân rã sinh ra đồng vị phóng xạ rắn hình thành lớp phủ bên trong đường ống. Trong nhà máy chế biến dầu, khu vực nhà máy nơi propan được chế biến thường là một trong những khu vực bị ô nhiễm, bởi vì radon có điểm sôi tương tự như propan.
- Phóng xạ nhân tạo do thử nghiệm vũ khí hạt nhân: các vụ nổ vũ khí hạt nhân đều gây ra các sản phẩm phóng xạ. Các sản phẩm phóng xạ này được phát tán trong khí quyển và sẽ được các loại đất đá hấp thụ ở những mức độ khác nhau. Các chất phóng xạ này có chu kỳ bán rã dài, ngắn khác nhau và chúng tồn tại ở môi trường địa phương xung quanh các vụ nổ ở hàm lượng khác so với ở những nơi xa các vụ nổ đó. Từ các vụ nổ hạt nhân, các hạt phóng xạ hình thành được tung vào khí quyển; chúng bị mưa, gió kéo theo và phát tán trong khắp khí quyển rồi rơi xuống mặt đất. Các chất phóng xạ này cũng rơi xuống mặt biển và được phát tán trong nước biển từ đại dương này sang đại dương khác qua hoạt động của đại dương. Như vậy, các quá trình phát tán này chính là tác nhân của quá trình gây nhiễm xạ toàn cầu.
Các chất phóng xạ trong môi trường sẽ theo nhiều con đường xâm nhập vào cơ thể con người, chúng sẽ phá hoại các kết cấu phân tử lớn thậm chí trực tiếp phá hủy các tế bào và mô gây hại cho sức khỏe con người. Tia phóng xạ có thể gây ra nhiều bệnh nguy hiểm vì vậy phải hạn chế sự ảnh hưởng của nó đến sức khỏe con người. ( Tìm hiểu thêm : xử lý nước thải bằng màng lọc sinh học )
Các phương pháp xử lý chất thải hạt nhân
Mặc dù, các nhà máy điện hạt nhân đang là lựa chon khả thi để giải quyết vấn đề khủng hoảng năng lượng nhưng cũng không thể phủ nhận một trong những nhược điểm lớn của nó là quá trình xử lý chất thải hạt nhân.
Nhằm ứng phó với tình hình biến đổi khí hậu gia tăng và đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn về năng lượng, các quốc gia phát triển và đang phát triển đều theo đuổi những dự án nhà máy điện hạt nhân . Tuy nhiên làm sao để xử lý chất thải hạt nhân cũng như cơ chế tài chính cho xử lý chất thải phóng xạ… đã sản sinh trong quá trình vận hành lò phản ứng hạt nhân đang làm đau đầu các nhà khoa học và quản lý.
Quy trình xử lý chất thải hạt nhân truyền thống tích trữ trong hầm, kho chứa của nhà máy càng ngày càng lớn và trở thành gánh nặng của các quốc gia. Đối mặt với tình trạng này, các nhà khoa học trên thế giới đã đưa ra nhiều giải pháp khác nhau song vẫn chưa đem lại hiệu quả thực sự, điều này cũng gây áp lực không nhỏ cho các nhà quản lý trước bối cảnh thúc bách về năng lượng và quá trình triển khai kế hoạch phát triển công nghệ hạt nhân.
Cất giữ trong đá nhân tạo
Cách này sẽ ngăn chất thải phóng xạ và làm nhiễm độc đất, đá và nước xung quanh.Các nhà khoa học đã phát triển loại đá nhân tạo (synroc) từ những năm 1970 nhằm lưu giữ những chất thải hạt nhân có mức phóng xạ lớn. Các loại đá được thiết kế khác nhau phụ thuộc vào loại chất thải riêng biệt, dựa trên công thức cho phản ứng nước - ánh sáng cũng như hàm lượng chất plutonium.Một giải pháp tương tự là sử dụng vật liệu gốm nano trong bảo quản và lưu giữ chất thải phóng xạ. Các nhà khoa học Australia dùng sơn với sợi gốm nano được làm từ oxit của titan để sơn lên bề mặt các bể hay thùng lớn bằng thép, được dùng để chứa chất thải phát sinh trong quá trình khai thác các chất phóng xạ và nước thải trong quá trình làm mát lò phản ứng. Vật liệu gốm nano có ưu điểm là rất bền và có thời gian tồn tại lâu hơn các ion chất phóng xạ, có khả năng bẫy các ion dương của chất phóng xạ và giữ chặt chúng mãi trong đó. Chỉ cần quét một lớp sơn mỏng cỡ nano mét (một phần tỷ mét) sẽ tăng độ an toàn lên rất nhiều.
Nguồn Internet
CÔNG TY CP DỊCH VỤ CÔNG NGHỆ SÀI GÒN (SGC)
Trụ sở: 49F/1, HT18, P.Hiệp Thành, Q12, HCM
VPGD : 224,KP1,HT37,P.Hiệp Thành,Q12, HCM
Tel: 0283.717.7382Fax: 0283.717.3057
CN Hà Nội: số 10, ngách 173, ngõ 192, Lê Trọng Tấn, Q. Hoàng Mai
Tel: 0283.717.7382Fax: 0283.717.3057
Email: info@hsevn.com.vn
Website: http://hsevn.com.vn/
Nhận xét
Đăng nhận xét